Motor điện và những điều cần lưu ý khi sử dụng

Motor điện là gì? Đó chắc hẳn là thiết bị điện chuyên dụng được lắp đặt trong tất cả các loại máy móc. Thiết bị này được xem là thiết bị có vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của con người. Vậy nên, trong bài viết dưới đây Bazo sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin liên quan đến mô tơ điện. Các bạn hãy cùng theo dõi nhé!

Motor điện là gì?

Motor điện là một thiết bị sử dụng điện tạo ra được chuyển động, motor thực chất là một động cơ sử dụng điện hoặc một động cơ đốt trong. Chúng có nhiệm vụ chuyển đổi từ năng lượng điện sang năng lượng cơ. Các motor điện thường được dùng trong hộ gia đình và có vai trò khá quan trọng trong cuộc sống như quạt điện, tủ lạnh, máy giặt, máy bơm nước, máy hút bụi…

Cấu tạo của mô tơ điện

Motor điện thường được cấu tạo từ 2 phần chính là phần tĩnh và phần quay.

Phần tĩnh

Phần tĩnh hay còn được gọi là stato gồm hai bộ phận chính đó là lõi thép và dây quấn

Lõi thép

Đây là bộ phận dẫn từ của mô tơ có dạng hình trụ rỗng. Bên trong lõi thép được làm từ các lá thép kỹ thuật điện có độ dày từ 0,35mm đến 0,5mm. Được làm theo khuôn hình vành khăn, phía trong có xẻ rãnh để đặt dây quấn. Để đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật, lõi thép sẽ được sơn phủ cẩn thận trước khi ghép lại.

Dây quấn

Dây quấn stato thường làm bằng chất liệu đồng hoặc nhôm đặt trong các rãnh của lõi thép. Bên cạnh đó, phần tĩnh của motor điện còn được cấu thành từ một vài bộ phận phụ. Bộ phận bao bọc lõi thép là vỏ máy, có chất liệu bằng nhôm hoặc gang có tinh năng dùng để giữ chặt lõi thép. Kế tiếp là chân đế để bắt chặt vào bệ máy. Hai đầu có hai nắp làm bằng vật liệu cùng loại với vỏ máy, trong nắp có bạc dùng để đỡ trục quay của roto.

Phần quay

Phần quay hay còn gọi là roto, có cấu tạo gồm lõi thép, dây quấn và trục máy.

Lõi thép

Lõi thép của roto có hình dạng trụ đặc, được chế tạo bằng các lá thép kỹ thuật điện. Thường được dập thành hình dĩa và ép chặt lại, trên bề mặt có các đường rãnh để đặt dây quấn. Lõi thép thường được ghép chặt với trục quay của roto và được đặt trên hai ổ đỡ của stator.

Dây quấn

Roto thường được chia làm hai loại là roto lồng sóc và rôto dây quấn.

• Roto dây quấn: Dây quấn tương tự như stato, ưu điểm của loại này là mômen quay lớn nhưng kết cấu khá phức tạp. Hơn nữa giá thành lại cao.
• Roto lồng sóc: Được chế tạo bằng cách đúc nhôm đổ vào các rãnh của roto. Chúng tạo thành các thanh nhôm và được nối ngắn mạch ở hai đầu.

Bên cạnh đó, chúng còn được đúc thêm các cánh quạt để làm mát bên trong khi roto quay. Dây quấn lồng sóc được tạo thành từ các thanh nhôm và có hai vòng ngắn mạch có hình dạng lồng nên được gọi là roto lồng sóc.

Nguyên lý hoạt động của motor điện là gì?

Khi motor điện hoạt động, ta cần cung cấp cho chúng một dòng điện xoay chiều. Dòng điện xoay chiều qua dây quấn stato sẽ tạo ra từ trường quay với tốc độ n=60f/p (vòng/phút)

Trong đó:

• f: Tần số của nguồn điện
• p: Số đôi cực của dây quấn stato

Trong quá trình hoạt động, từ trường sẽ đi qua thanh dẫn của roto, làm xuất hiện suất điện động cảm ứng. Vì là mạch kín nên suất điện động sẽ tạo ra dòng điện trong các thanh dẫn của roto. Các thanh dẫn có dòng điện được nằm trong từ trường sẽ tương tác với nhau, khi đó sẽ tạo ra lực điện từ đặt vào các thanh dẫn.

Lực điện từ bắt đầu tạo ra mômen quay với trục roto, làm cho roto quay theo chiều của từ trường. Khi motor điện làm việc, tốc độ quay của roto nhỏ hơn tốc độ của từ trường. Độ sai lệch giữa tốc độ quay của roto và từ trường được gọi là hệ số trượt, được ký hiệu là s. Bình thường hệ số trượt nằm trong khoảng từ 2% đến 10%

Ứng dụng của motor điện

Motor điện được sử dụng rất nhiều trong các lĩnh vực đời sống của con người chứ không chỉ riêng trong sản xuất.

Ví dụ các motor điện với kích thước nhỏ hơn sẽ ứng dụng trong sản xuất các thiết bị điện dân dụng như: sử dụng trong lồng máy giặt áo quần, trong lò vi sóng, máy rửa bát, trong đầu đĩa CD, máy quạt hay quay mũi khoan…

Motor điện được dùng nhiều trong các hệ thống máy móc, dây chuyền sản xuất trong các nhà máy cơ khí, palang, lắp ráp linh kiện điện tử, sản xuất ô tô, chế biến thực phẩm, đóng gói thành phẩm, hóa chất, thức ăn gia súc, phân bón…

Motor điện còn được dùng nhiều trong lĩnh vực giao thông vận tải, vận tải hàng hóa với các đầu xe cơ giới có gắn palang điện, xe lửa dùng động cơ điện để hoạt động tiết kiệm chi phí hơn và hiệu quả hơn. Với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật ngày nay, càng ngày con người ứng dụng các motor điện nhiều hơn. Trong công nghệ máy tính, thiết bị và linh kiện cấu thành, đó là các ổ quang và ổ cứng.

Với bài viết trên hẳn bạn đã biết về motor điện rồi chứ! Nếu có thêm thắc mắc hãy liên hệ với Bazo để được hỗ trợ tư vấn và giải đáp.